Du học Phần Lan nói tiếng gì là câu hỏi phổ biến của nhiều học sinh, sinh viên Việt Nam khi cân nhắc lựa chọn quốc gia Bắc Âu này làm điểm đến du học. Rào cản ngôn ngữ luôn là mối quan tâm hàng đầu, tạo áp lực không nhỏ cho cả học sinh và phụ huynh. Việc hiểu rõ về ngôn ngữ sử dụng trong trường học, đời sống hàng ngày và cơ hội nghề nghiệp sẽ giúp bạn chuẩn bị hành trang tốt nhất trước khi khởi hành. Bài viết này của New Ocean Du học sẽ giải đáp toàn diện về vấn đề ngôn ngữ tại Phần Lan để bạn có thể tự tin hơn trong hành trình du học Phần Lan của mình.
Tổng quan các ngôn ngữ tại Phần Lan
Phần Lan có một hệ thống ngôn ngữ khá đặc biệt với hai ngôn ngữ chính thức được công nhận theo hiến pháp. Đây là thông tin quan trọng để du học sinh hiểu rõ môi trường ngôn ngữ họ sẽ trải nghiệm.
Ngôn ngữ chính thức
Phần Lan có hai ngôn ngữ chính thức:
- Tiếng Phần Lan (Finnish/Suomi): Là ngôn ngữ mẹ đẻ của khoảng 87% dân số. Đây là ngôn ngữ chủ đạo được sử dụng trong các cơ quan nhà nước, trường học và đời sống hàng ngày.
- Tiếng Thụy Điển (Swedish/Svenska): Là ngôn ngữ mẹ đẻ của khoảng 5% dân số. Mặc dù số lượng người sử dụng không nhiều, nhưng tiếng Thụy Điển vẫn có vị thế pháp lý bình đẳng với tiếng Phần Lan.
Vị trí địa lý của các ngôn ngữ
Tiếng Phần Lan được sử dụng rộng rãi trên toàn quốc, trong khi tiếng Thụy Điển chủ yếu được sử dụng ở các vùng ven biển phía tây và nam, đặc biệt là quần đảo Åland, nơi tiếng Thụy Điển là ngôn ngữ chính thức duy nhất.
Vai trò của tiếng Anh
Tiếng Anh không phải là ngôn ngữ chính thức tại Phần Lan, nhưng có vị thế rất quan trọng:
- Khoảng 70% người dân Phần Lan có thể giao tiếp bằng tiếng Anh
- Tiếng Anh được dạy bắt buộc từ lớp 1 (hoặc lớp 3) trong hệ thống giáo dục phổ thông
- Hầu hết người trẻ Phần Lan (dưới 40 tuổi) đều có khả năng giao tiếp tiếng Anh tốt
- Tại các thành phố lớn như Helsinki, Tampere, Turku, bạn có thể sống và làm việc hoàn toàn bằng tiếng Anh
Các ngôn ngữ thiểu số
Ngoài ra, Phần Lan còn có một số ngôn ngữ thiểu số được công nhận:
- Tiếng Sami: Là ngôn ngữ của dân tộc Sami ở vùng Lapland phía bắc, được khoảng 2,000 người sử dụng
- Tiếng Nga: Do vị trí địa lý giáp Nga, có khoảng 1.4% dân số nói tiếng Nga
- Ngôn ngữ khác: Tiếng Estonia, Ả Rập, Somali… cũng xuất hiện do làn sóng nhập cư ngày càng tăng
Ngôn ngữ giảng dạy ở các trường đại học
Khi du học Phần Lan, bạn sẽ có nhiều lựa chọn về ngôn ngữ giảng dạy, đặc biệt là ở bậc đại học và sau đại học. Đây là thông tin chi tiết về các lựa chọn này:
Chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh
Tiếng Anh là lựa chọn phổ biến nhất cho sinh viên quốc tế:
- Hiện có hơn 500 chương trình được giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh tại các trường đại học và cao đẳng Phần Lan
- Ở bậc cử nhân: khoảng 100 chương trình bằng tiếng Anh (chủ yếu ở khối trường UAS – University of Applied Sciences)
- Ở bậc thạc sĩ: hơn 400 chương trình bằng tiếng Anh (cả ở đại học nghiên cứu và UAS)
- Ở bậc tiến sĩ: hầu hết các chương trình đều có thể học bằng tiếng Anh
Các lĩnh vực nổi bật giảng dạy bằng tiếng Anh: STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học), kinh doanh, IT, quản lý, khoa học xã hội và nhân văn.
Chương trình giảng dạy bằng tiếng Phần Lan/Thụy Điển
- Phần lớn các chương trình đại học bậc cử nhân (bachelor) được giảng dạy bằng tiếng Phần Lan hoặc tiếng Thụy Điển
- Một số trường song ngữ Phần Lan-Thụy Điển như Đại học Helsinki, Åbo Akademi, Hanken School of Economics
Yêu cầu về trình độ tiếng Anh
Để theo học các chương trình bằng tiếng Anh, sinh viên quốc tế cần đạt:
- IELTS Academic: Tối thiểu 6.0-6.5 (thường yêu cầu không có kỹ năng nào dưới 5.5)
- TOEFL iBT: Tối thiểu 78-92 điểm
- Cambridge English: C1 Advanced hoặc C2 Proficiency
- PTE Academic: Thường yêu cầu 58-67
Lưu ý: Yêu cầu cụ thể có thể khác nhau giữa các trường và chương trình học. Ví dụ, các chương trình thạc sĩ về kinh doanh hoặc kỹ thuật thường yêu cầu điểm IELTS từ 6.5-7.0.
Đối tượng sinh viên phù hợp với từng loại chương trình
Sinh viên Việt Nam nên chọn chương trình tiếng Anh nếu:
- Chưa có nền tảng tiếng Phần Lan/Thụy Điển
- Muốn bắt đầu học tập ngay mà không mất thời gian học ngôn ngữ mới
- Định hướng làm việc tại các công ty đa quốc gia hoặc về Việt Nam sau khi tốt nghiệp
- Theo đuổi các ngành STEM, IT, kinh doanh quốc tế
Sinh viên nên cân nhắc chương trình tiếng Phần Lan/Thụy Điển nếu:
- Có kế hoạch định cư lâu dài tại Phần Lan
- Đã có nền tảng ngôn ngữ từ trước hoặc sẵn sàng đầu tư 1-2 năm học ngôn ngữ
- Quan tâm đến các ngành đặc thù như giáo dục, luật, y tế, dịch vụ công
Khi nào nên học thêm tiếng Phần Lan hoặc tiếng Thụy Điển?
Mặc dù tiếng Anh là lựa chọn chính, có những trường hợp bạn nên cân nhắc học thêm tiếng Phần Lan hoặc Thụy Điển:
- Khi có kế hoạch định cư lâu dài – Tiếng Phần Lan là yếu tố quan trọng để xin quốc tịch và hòa nhập hoàn toàn vào xã hội
- Khi muốn làm việc trong lĩnh vực công – Các vị trí trong giáo dục, y tế, hành chính công thường yêu cầu tiếng Phần Lan/Thụy Điển ở mức độ thành thạo
- Khi học những ngành đặc thù – Ngành luật, sư phạm, y khoa, công tác xã hội đòi hỏi giao tiếp thường xuyên với người bản địa
- Khi muốn mở rộng mạng lưới quan hệ – Biết tiếng địa phương giúp bạn kết nối sâu hơn với người Phần Lan, vốn đánh giá cao nỗ lực học ngôn ngữ của họ
- Khi muốn tận dụng ưu đãi của chính phủ – Chính phủ Phần Lan cung cấp nhiều khóa học ngôn ngữ miễn phí cho người nhập cư
Lưu ý: Ngay cả khi theo học chương trình tiếng Anh, việc học thêm ít nhất kiến thức cơ bản tiếng Phần Lan sẽ mang lại lợi thế rất lớn trong quá trình sống và làm việc sau này.
Giải đáp thắc mắc về tiếng tại Phần Lan
Nhiều du học sinh lo lắng về việc liệu có thể sống tốt ở Phần Lan mà không biết tiếng Phần Lan hay không. Dưới đây là những giải đáp cho các thắc mắc phổ biến:
Có thể sống và học tốt ở Phần Lan chỉ với tiếng Anh không?
Câu trả lời là có, đặc biệt trong môi trường học thuật và ở các thành phố lớn:
- Trong trường học: Tất cả các chương trình quốc tế đều dùng tiếng Anh hoàn toàn – từ bài giảng, tài liệu học tập đến các hoạt động ngoại khóa và hỗ trợ sinh viên
- Đời sống hàng ngày: Hầu hết người Phần Lan dưới 60 tuổi đều có thể giao tiếp tiếng Anh, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Helsinki, Tampere, Turku, Oulu
- Dịch vụ công: Các website chính phủ, giao thông công cộng, ngân hàng đều có phiên bản tiếng Anh
- Mua sắm, nhà hàng: Nhân viên tại các cửa hàng, nhà hàng, quán cà phê thường có thể giao tiếp cơ bản bằng tiếng Anh
Những thách thức khi không biết tiếng Phần Lan
Tuy nhiên, bạn có thể gặp một số khó khăn:
- Một số biển báo, thông báo công cộng chỉ có tiếng Phần Lan/Thụy Điển
- Giao tiếp với người cao tuổi hoặc ở vùng nông thôn có thể khó khăn hơn
- Thủ tục hành chính phức tạp đôi khi thiếu hướng dẫn tiếng Anh đầy đủ
- Cơ hội việc làm part-time bị hạn chế nếu chỉ biết tiếng Anh
Mẹo hòa nhập khi chưa thành thạo tiếng Phần Lan
Dưới đây là một số từ/cụm từ tiếng Phần Lan cơ bản giúp bạn giao tiếp hàng ngày:
- Hei/Moi = Xin chào
- Kiitos = Cảm ơn
- Anteeksi = Xin lỗi
- Kyllä/Ei = Có/Không
- Mitä kuuluu? = Bạn khỏe không?
- Hyvää päivää = Chúc một ngày tốt lành
- En puhu suomea = Tôi không nói được tiếng Phần Lan
- Puhutko englantia? = Bạn có nói tiếng Anh không?
Kinh nghiệm chọn và chuẩn bị ngôn ngữ cho du học Phần Lan
Dưới đây là những bước cụ thể giúp bạn chuẩn bị tốt về mặt ngôn ngữ khi du học Phần Lan:
Xác định mục tiêu ngôn ngữ dựa trên chương trình học
- Kiểm tra kỹ ngôn ngữ giảng dạy của chương trình bạn quan tâm trên website chính thức của trường
- Đánh giá trình độ tiếng Anh hiện tại qua các bài kiểm tra trực tuyến miễn phí
- Xác định lộ trình cải thiện để đạt được yêu cầu đầu vào (thường là IELTS 6.0-7.0)
Chuẩn bị và luyện thi chứng chỉ phù hợp
- Tiếng Anh: Ưu tiên luyện IELTS Academic hoặc TOEFL iBT (được chấp nhận rộng rãi nhất)
- Tiếng Phần Lan: Nếu cần, đăng ký khóa học National Certificate of Language Proficiency (YKI)
- Lên kế hoạch thi sớm để có thời gian thi lại nếu cần
Tối ưu hồ sơ dựa trên năng lực ngôn ngữ
- Trong CV: Nêu rõ trình độ ngôn ngữ theo khung tham chiếu châu Âu (CEFR – A1, A2, B1, B2, C1, C2)
- Trong thư động lực: Đề cập đến kế hoạch học tiếng Phần Lan nếu bạn dự định ở lại sau tốt nghiệp
- Trong phỏng vấn: Thể hiện sự tự tin khi giao tiếp bằng tiếng Anh, thể hiện mong muốn học thêm tiếng Phần Lan
Chuẩn bị sớm cho giai đoạn sau khi đến Phần Lan
- Đăng ký khóa học tiếng Phần Lan do trường tổ chức (nhiều trường cung cấp miễn phí cho sinh viên quốc tế)
- Tìm hiểu về chương trình hội nhập ngôn ngữ (Finnish Integration Program) dành cho người nước ngoài
- Kết nối với cộng đồng người Việt tại Phần Lan để được hỗ trợ trong giai đoạn đầu
Cân nhắc thời điểm bắt đầu học tiếng Phần Lan
- Nếu có thời gian: Bắt đầu học tiếng Phần Lan cơ bản trước khi sang
- Nếu thời gian hạn chế: Tập trung nâng cao tiếng Anh trước, học tiếng Phần Lan sau khi đã ổn định việc học
Du học Phần Lan nói tiếng gì?
Câu trả lời là: bạn có thể học tập thành công với tiếng Anh, nhưng việc biết thêm tiếng Phần Lan sẽ mang lại lợi thế lâu dài. Chìa khóa thành công là chuẩn bị tốt về mặt ngôn ngữ trước khi khởi hành và có chiến lược học tập phù hợp.
Lời khuyên từ Du học New Ocean là hãy ưu tiên trau dồi tiếng Anh đạt chuẩn đầu vào trước. Sau khi đã ổn định việc học tập tại Phần Lan, hãy bắt đầu học tiếng Phần Lan cơ bản để hòa nhập tốt hơn. Nếu bạn có dự định làm việc lâu dài tại đây, việc thành thạo tiếng Phần Lan là một khoản đầu tư đáng giá cho tương lai.
Bạn đang cần tư vấn chi tiết về lộ trình du học Phần Lan phù hợp với khả năng ngôn ngữ của mình? Hãy liên hệ ngay với chuyên viên tư vấn của Du học New Ocean để được hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ, lựa chọn trường và chương trình học phù hợp nhất với năng lực và định hướng nghề nghiệp của bạn!
